Samaj Kalyan Yojana : महाराष्ट्र शासन शेतकरी आणि ग्रामीण कुटुंबांसाठी अनेक योजना राबवत आहे. भूमी असलेल्या शेतकऱ्यांसोबतच, भूमिहीन कुटुंबांसाठी देखील शासनाकडून विशेष सवलती आणि योजना उपलब्ध करून दिल्या जात आहेत.
यापैकी एक महत्त्वाची योजना म्हणजे कर्मवीर दादासाहेब गायकवाड स्वाभिमान व सबलीकरण योजना. ही योजना अनुसूचित जातीतील भूमिहीन कुटुंबांसाठी आहे, ज्यामध्ये 100% अनुदानावर शेतजमीन देण्यात येते.
योजनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये
- शंभर टक्के अनुदानावर जमीन मिळते.
- अनुसूचित जाती (SC) आणि नव बौद्ध घटकासाठीच योजना आहे.
- लाभार्थ्यांना स्वतः शेती करणे बंधनकारक आहे.
- जमीन विक्री अथवा भाड्याने देणे पूर्णपणे प्रतिबंधित आहे.
किती जमीन मिळते?
- २ एकर बागायती जमीन
किंवा - ४ एकर जिरायती जमीन
लाभार्थ्याच्या गरजेनुसार ही जमीन शासनाच्या खरेदी प्रक्रियेनंतर वाटप केली जाते.
जमिनीची खरेदी प्रक्रिया
समाज कल्याण विभागच थेट जमीन खरेदी करतो. नंतर ही जमीन पात्र लाभार्थ्यांना दिली जाते. सध्या सोलापूर जिल्ह्यात ही प्रक्रिया वेगाने सुरू असून खालील दरानुसार जमीन विक्रीसाठी घेण्यात येते: Samaj Kalyan Yojana
- जिरायती जमीन – ₹५ लाख प्रति एकर
- बागायती जमीन – ₹८ लाख प्रति एकर
जमीन विक्रीस इच्छुक व्यक्तींनी त्यांचे 7/12 उतारे व अन्य आवश्यक कागदपत्रांसह समाज कल्याण कार्यालय, सोलापूर येथे संपर्क साधावा.
पात्रता निकष
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील अटी लागू होतात:
- लाभार्थी अनुसूचित जाती (SC) किंवा नव बौद्ध प्रवर्गातील असावा.
- कुटुंब दारिद्र्यरेषेखालील (BPL) असणे आवश्यक आहे.
- कुटुंबप्रमुखाचे वय 60 वर्षांपेक्षा जास्त असावे.
- जर ते 60 वर्षांखाली असतील, तर त्यांच्या पत्नीला याचा लाभ मिळू शकतो.
- जमीन ज्या गावात विक्रीसाठी उपलब्ध आहे, त्या गावातील लाभार्थ्याला प्राधान्य दिले जाते.
- जर त्या गावात पात्र लाभार्थी नसेल, तर लगतच्या गावातील व्यक्तीची निवड होते.
अर्ज कसा करावा?
या योजनेसाठी इच्छुक लाभार्थ्यांनी समाज कल्याण विभागाकडे विहित नमुन्यात अर्ज सादर करावा. अर्जामध्ये वैयक्तिक माहिती, जात प्रमाणपत्र, उत्पन्नाचा दाखला, आणि BPL यादीतील नाव असणे आवश्यक आहे.
निष्कर्ष
ही योजना केवळ आर्थिक मदतीपुरती मर्यादित नाही, तर शेतजमिनीसह शाश्वत उपजीविकेची संधी उपलब्ध करून देणारी आहे. कर्मवीर दादासाहेब गायकवाड योजनेमुळे अनेक भूमिहीन कुटुंबांचे जीवन बदलत आहे.
जर आपण पात्र असाल, तर ही संधी नक्कीच दवडू नका. वेळेत अर्ज करा आणि आपल्या स्वाभिमानी आयुष्याची सुरुवात करा.